Seria do nauki czytania „Czytam z Melą”

Jest przeznaczona przede wszystkim dla rodziców i opiekunów dzieci, którzy chcą rozpocząć naukę czytania w domu. Jest prosta do samodzielnego stosowania, a poprzez zastosowanie zarówno książeczek, jak i kart z zadaniami, będzie również ciekawa dla dziecka. Jej stosowanie nie wymaga specjalistycznego przygotowania. Praca z książeczkami i kartami jest prosta i intuicyjna.

Ta seria jest dla Ciebie, jeśli zależy Ci na tym, aby Twoje dziecko:

• pokochało czytanie i kojarzyło je z ciekawymi historiami oraz przygodami, a nie czytaniem niepowiązanych ze sobą słów czy zdań,
• uczyło się czytać w bezpiecznym środowisku bez porównywania z innymi,
• uczyło się czytać w swoim tempie,
• uczyło się czytać, bawiąc się,
• uczyło się w sposób ciekawy, dostosowany do jej, jego zainteresowań, a nie np. pór roku,
• zaczęło uczyć się czytać, zanim pójdzie do szkoły.

Jest również dla Ciebie, jeśli:

• Twoje dziecko zaczęło już naukę czytania w szkole, ale chcesz jej, mu pomóc w tej nauce,
• uczysz dziecko w edukacji domowej,
• wychowujesz dziecko za granicą, gdzie w edukacji formalnej nie ma nauki czytania w języku polskim, a chcesz je nauczyć czytać po polsku.

Seria może być również wykorzystywana przez nauczycieli edukacji przedszkolnej czy wczesnoszkolnej, a także przez specjalistów. Może być wykorzystywana samodzielnie lub jako materiał wspomagający czy rozszerzający dane zagadnienia.

Nauka czytania w serii książeczek dla dzieci „Czytam z Melą” jest prowadzona z wykorzystaniem różnych metod:

• sylabowej (metoda wiodąca), jako najbardziej odpowiedniej dla młodszych dzieci,
• globalnej (drobne uzupełnienie), polegającej na całościowym zapamiętaniu najczęściej pojawiających się (trudniejszych na początkowym etapie nauki czytania) słów (np. nie, jest, było, już, itd.),
• czytania kontekstowego, zakładającego wykorzystanie ilustracji i opowiadanej historii jako silnego elementu wspomagającego proces nauki czytania.

Zakłada rozpoczęcie od samogłosek (a, e, i, o, u, y) i przejście do sylab otwartych i opartych na nich pierwszych wyrazach, a następnie do sylab zamkniętych i coraz bardziej skomplikowanych wyrazów i zdań.

Wykorzystując formę książeczki z historią, kładzie nacisk na czytanie ze zrozumieniem, a nie odczytywanie słów czy zdań.

Seria została zaplanowana w taki sposób, aby łatwo było samodzielnie z niej korzystać.

W każdym zestawie znajdują się książeczki i karty z zadaniami. Każdy zestaw stanowi kompletny zestaw materiałów niezbędny do:

• poznania samogłosek lub sylab używanych w danej książeczce,
• nabycia umiejętności rozróżniania danych samogłosek lub sylab,
• manipulowania poznanymi samogłoskami lub sylabami (np. ich łączenia).

Przykładowo, w kartach z zadaniami i książeczce nr 2 dziecko pozna samogłoski, nauczy się je odróżniać od siebie. Następnie nauczy się, że są zapisywane jako wielkie i małe litery (a odczytywane tak samo) i będzie je do siebie dopasowywało. Dowie się również, że samogłoski mogą się łączyć i tworzyć najprostsze wyrazy dźwiękonaśladowcze (np. okrzyk zdziwienia „Ooo”).

W książeczkach znajduje się tylko tekst do wielokrotnego czytania – najpierw na głos przez rodzica, później wspólnie z dzieckiem aż do prób samodzielnego czytania przez dziecko. Ideą jest, aby dziecko czytało książeczki, w których jest spójna historia. Aby nauka czytania nie kojarzyła się tylko z mechanicznym odczytywaniem wyrazów czy zdań, ale z czytaniem dla przyjemności – wynikającym z chęci poznania historii.

Karty z zadaniami są zaś tym elementem, dzięki któremu dziecko się uczy, powtarza, ćwiczy. Są one ułożone w kolejności, wg której będzie je najłatwiej wprowadzać.

Warto czytanie i naukę czytania prowadzić w następujący sposób – czytać wielokrotnie daną książeczkę i przeplatać jej czytanie z 1 lub 2 kartami z zadaniami. Te sesje czytania i wykonywania zadań nie powinny być dłuższe niż 5-10 minut. Jako że mózg uczy się i przetwarza poznany materiał podczas odpoczynku i snu, warto karty z zadaniami (zwłaszcza te z nauki czytania) przerabiać przez kilka dni, a nie jednego dnia.

Książeczki warto czytać wielokrotnie na różne sposoby.

1. Czytając dziecku książeczkę po raz pierwszy na głos warto to robić z nieco przesadną intonacją tak, aby je zaciekawić lub trochę nawet rozśmieszyć.
2. Czytając książeczkę ponownie, warto wodzić palcem po odczytywanych literach, wyrazach, jednocześnie odczytywać te wyrazy nieco wolniej, przeciągając je.
3. Możecie odszukiwać kolejne osoby, np. Melę – poproś wtedy dziecko o odnalezienie Meli, a sama/sam znów wyraźnie odczytaj imię Meli, wodząc po nim palcem.
4. Możesz zakryć rysunek na danej stronie, odczytać słowo lub zdanie, wodząc palcem po odpowiednich głoskach, a następnie pokazać dziecku rysunek.
5. Jeśli dziecko samo już czyta (z pamięci lub rzeczywiście czytając) niektóre wyrazy, Ty rób pauzę, dziecko niech uzupełnia, a Ty cały czas wskazuj palcem odczytywane słowa.
6. W kolejnych czytaniach możecie opowiadać sobie historię z książeczki.
7. Możecie zgadywać, co wydarzyło się dalej, po zakończeniu danej historii.
8. Możecie wymyślać alternatywne zakończenie lub zachowania bohaterów.
9. Oceniajcie, czy i co Wam się podobało lub nie.
10. Przypominajcie sobie podobne zdarzenia z Waszego życia, odnoście czytane historie, bohaterów i ich wybory do tego, co znacie z życia lub innych książeczek.

Do zestawów są dołączone karty z różnymi zadaniami. Część z nich to zadania skupione na nauce czytania. Pozostałe karty mają za zadanie ćwiczenie innych umiejętności niezbędnych w nauce czytania, a później pisania, jak również kreatywności.

Karty z zadaniami z zakresu nauki czytania to np.:

• uczenie się poszczególnych samogłosek lub sylab,
• odróżnianie ich od siebie,
• manipulowanie nimi (np. dopasowywanie małych liter do wielkich, łączenie liter w sylaby, łączenie sylab).

Te karty warto wykorzystywać wielokrotnie. Można i warto to robić na różne sposoby.

1. Po pierwsze trzeba dokładnie odczytywać daną samogłoskę lub sylabę i prosić dziecko o jej powtórzenie. W tym kroku pracujemy z 1 samogłoską lub spółgłoską w sylabie – kolorujemy je, wylepiamy plasteliną, wodzimy palcem lub zabawką, itd. Za każdym razem odczytujemy i prosimy dziecko o powtórzenie.
2. W kolejnym kroku prosimy dziecko o przyniesienie karty z odczytaną przez nas samogłoską lub sylabą.
3. Później możemy się zamienić rolami, niech to dziecko prosi nas o samogłoskę lub sylabę i my ją podajemy.
4. Następnie łączymy 2 samogłoski lub spółgłoski w sylabach i bawimy się w ich odróżnianie, np. postępując jak w pkt 2 lub 3.
5. Później łączymy większą liczbę poznawanych samogłosek lub sylab bawiąc się w podobny sposób.

Sekwencje te należy przeplatać do czasu, aż będziemy pewne/pewni, że dziecko zna daną samogłoskę lub sylabę i potrafi ją odróżnić od wielu innych. Warto również przeplatać to z czytaniem książeczki wprowadzającej daną samogłoskę lub sylabę (w każdej książeczce jest napisane, jakie samogłoski lub sylaby są wprowadzane w danym momencie).

Korzystając z serii „Czytam z Melą”, pamiętaj aby:

• tempo nauki, kolejność i liczbę wykorzystywanych materiałów dostosowywać na bieżąco do zainteresowania, dotychczasowych umiejętności, ale i stanu emocjonalnego dziecka danego dnia,
• nie nastawiać się na wykorzystanie wszystkich materiałów,
• wykorzystywać materiały wielokrotnie, z wykorzystaniem różnych technik malowania, rysowania, lepienia, wycinania,
• sesje czytania i wykonywania zadań z kart nie trwały dłużej niż 5 do 10 minut, a pomiędzy nimi były przerwy, również na sen (wtedy mózg przetwarza i osadza zdobywane informacje),
• wykorzystywać materiały w formie papierowej również do zabaw ruchowych (karty lub ich wycięte elementy można ukrywać i ich szukać, skakać po nich po zadbaniu o ich dobre przymocowanie, przenosić i dopasowywać, przynosić z innego miejsca, rzucać czymś do pudełek lub pojemników oznaczonych kartą, budować z klocków z przylepioną kartą lub jej fragmentem, itd.),
• nie pospieszać – różne etapy nauki mogą przebiegać w różnym tempie (standardowo najdłużej trwa nauka samogłosek i pierwszych sylab, ale to również może się różnić w zależności od dziecka),
• czytanie było dla Was przyjemnością i zabawą, a nie nauką!